KEES 4 ARTS
wat ik kwijt wil
Mijn vader was een soort personeelchef bij de Shell, die overleed toen
ik 14 was. Hij had met een kroontjespen stadgezichten (na?)getekend
en verder in ieder geval één fineerschilderijtje gemaakt. Mijn moeder
had op de vormschool veel getekend, voornamelijk illustraties bij
kinderrijmpjes. Op hoge leeftijd heeft zij dit weer geprobeerd op te
pakken, maar dat leverde niet veel op.
Toch zat aanleg voor beeldende kunst kennelijk in ons gezin, want alle
vier de broers konden tekenen en de jongste Hans is zelfs een
verdienstelijk kunstschilder geworden. Juist de laatste jaren exposeert
hij veel en verkoopt ook goed. Hieronder een schilderij en een link naar
zijn website.
Bij mij begon het eerst met een pentekening op school, die door de
tekenleraar werd ingestuurd voor een landelijke wedstrijd maar
sneuvelde in de laatste ronde. Daarna met versierselen voor een
penfriend uit California, gemaakt met de eerste viltstiften die je kon
kopen, alleen geel en groen en daarna ook roze.
alkyd op linnen
2012 / 45 x 50 cm
De eerste echte tekening, waarbij ik in mijn vrije tijd zonder enige
aanleiding wat tekende was de vlinder.
Ik was nogal gecharmeerd van Jugendstil en
kunstenaars als Aubrey Beardsley, Mucha en
Bilibin, maar meer eigentijds ook van Melle.
Aubrey Beardsley
tekening
De anzichtkaart, die ik daarna maakte,
was hier ook door beïnvloed.
Voordat het zover was hadden mijn tekeningen al soms geleid tot een
verzoek om voorplaten te maken voor proefschriften van collega’s op het
Nederlands (Centraal) Instituut voor Hersen-onderzoek, waarik 10 jaar min
1 maand heb gewerkt. Ook daar is soms die hang naar Jugendstil en
erotische details terug te vinden.
Deze fallische cirkel
uit die tijd laat zien
dat ik ook probeerde
Escher een beetje na
te doen.
Ik had leren etsen van Hettie Brink. Dat
wilde ik om zo meer tekeningen te kunnen
produceren. In twee opzichten een ijdele
gedachte.
Ik heb wel een aantal etsen gemaakt
waaronder nieuwjaarswensen (zoals links),
maar daar bleef het wel bij.
1979 begon mijn specialisatie tot gynae-
coloog en dit was dan ook de laatste vagina
dentata, die ik zag.
Daarnaast werd ik gevraagd om voorplaten te maken voor wetenschap-
pelijke boeken, wat ik natuurlijk graag deed. Toen ze besloten om steeds
dezelfde afbeelding voor de voorplaat van een serie boeken te gebruiken
en ik het in mijn opleiding drukker kreeg, droogde
deze vorm van creativiteit op. De meest gebruikte
voorplaat was tevens de eerste van de boekseries.
Na verloop van tijd kwamen de proefschriftvoorplaten
weer terug, toen ik zelf promovendi ging begeleiden en
hen vaak aanbood om de voorplaat te maken, ‘an offer
you can’t refuse’. Zelfs kon ik een sporadische boekkaft maken, maar dan
moest ik wel eerst zelf het boek schrijven
Het schilderen met olieverf begon al in deze zelfde periode, dat ik
tekende en soms etste. Mijn zoon is hierdoor op vijfjarige leeftijd nog een
keer met spoed naar het ziekenhuis
gebracht, omdat hij een slok terpentijn had
gedronken. Dat is echt gevaarlijk, maar het
was weinig en liep gelukkig goed af. Uit die
tijd dateren een paar kleine schilderijen en
een surrealistisch schilderij van mijn zoon
boven op ‘innocentia’ (centje), de poes.
In de periode halverwege de tachtiger jaren dat ik op mezelf woonde,
ben ik met acryl gaan schilderen en maakte ik snelle grofe schilderijen
vooral van roodharige vrouwen. Niet omdat ik er een kende maar omdat
dat lekker kleurde. Ik combineerde dit met
zwarte lijnen van conté, die de verf aan de
zijkant donker kleurde. Ik had dat idee opgedaan
door een gefilmd interview met Willem de
Kooning, maar dat was ook de enige
overeenkomst. Sybil Goldstein, een bevriende
kunstenaresse uit Toronto, zei overigens dat ik
abstracter schilderde dan mijn broer Hans.
Dit leverde ook een van de eerste, zo niet de eerste expositie op, die
door Heleen Dyserinck in de Medische Bibliotheek van het AMC werd
georganiseerd. Die expositie in 1985 of 86 was samen met mijn vriend
Ton Hogervorst.
In 1985 begon ik wekelijks te schilderen met Tim (of Nanna) de Klerk,
die dat heel wat beter kon dan ik en waarvan ik toen het een en
ander leerde. Ik schilderde toen nog steeds met acryl. Maar nadat ik
Mieke had leren kennen, werden die
avonden voortgezet met steeds meer nadruk
op de maaltijd en gezelligheid dan
schilderen. Een schilderij van Tim en de
verwijzing naar haar website staan hierbij.
Nanna de Klerk
roosjes
Het echte schilderen, als je daar van mag spreken, begon toen ik les
kreeg van Ellis Tertoolen. Als voorbereiding op mijn pensioen wilde ik al
langer les nemen om de oude schildertechnieken te leren. Door het
contact met Ellis, nadat zij Eva had geschilderd, kreeg dat gestalte. Op
de eerste twee avonden na, waarin ik heel veel aanwijzingen kreeg, was
het meer schilderen bij Ellis en twee of drie andere leerlingen.
Ik werd hierdoor wel gedwongen, zij het niet
letterlijk, om portretten te schilderen. Op paneel en
een tempera onderschildering bouwde je met
olieverf het schilderij op. Heel leuk. Hoewel ik dat
later (na een bezoek aan Walter Elst, een van de
beste fijnschilders van dit moment) heb vervangen
door het schilderen met alkyd, maak ik in feite nog
steeds gebruik van de technieken, die ik van Ellis
heb geleerd.
In de eerste serie zette ik een detail van een oud
schilderij tegenover een twintigste eeuwse schilder.
Hierna volgde een serie dorpsgenoten,
die ik oorspronkelijk nog wat verder
wilde uitbouwen, maar ik kreeg even
genoeg van het portretschilderen en
begon nog net voor de dood van Ellis,
tijdens een vakantie (Ellis woonde met
Hans inmiddels in Frankrijk), aan het
schilderij, dat ik nog steeds een van
mijn beste vind. Sophie Six en een
verre voorvader Jan, destijds
geschilderd door Rembrandt.
Sinds 2009 ben ik lid van het kunstcollectief Muiden / Muiderberg. Behalve
dat ik daardoor af en toe gedwongen word voor een kunstroute of
expositie in het gemeentehuis schilderijen te maken, ben ik sinds sept
2012 ook begonnen met het maken van affiches
voor de exposities. Tevens schrijf ik dan een
stukje voor o.a. het Vechtjournaal.
Op deze poster wordt een
gezamenlijke expositie van het
KCMM in de grote kerk aangekondigd
met een gemeenschappelijk thema.
contact: info@kees4arts.nl
Mijn iets oudere broer Frits is pas ruim na zijn pensioen gestart met
het serieuzere werk. Een heel leuk project haalde zelfs de NRC.